Đau dạ dày và đau đại tràng đều là những bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến với dấu hiệu đặc trưng là những cơn đau dai dẳng khó chịu ở bụng. Tính chất của 2 bệnh này khá nhau và để có hướng điều trị khắc phục khi vừa đau dạ dày vừa đau đại tràng, trước hết người bệnh cần phải hiểu rõ nguyên nhân và dấu hiệu của bệnh.
Cách phân biệt đau dạ dày và đau đại tràng
Theo các chuyên gia, triệu chứng đau dạ dày và đau đại tràng khá giống nhau, vì vậy để chẩn đoán chính xác đâu là cơn đau dạ dày và đâu là cơn đau đại tràng cần dựa vào nhiều yếu tố như triệu chứng lâm sàng và kết hợp nội soi, làm xét nghiệm.
Có thể bạn quan tâm:
- Bệnh đại tràng kiêng ăn gì để cải thiện bệnh? Thông tin tham khảo
- Chữa viêm đại tràng bằng lá ổi với bài thuốc khác nhau
- Cắt polyp đại tràng có mọc lại không? Thông tin đến bạn
Đối với đau dạ dày
Đau dạ dày (hay đau bao tử) là bệnh lý cực kỳ phổ biến ở đường tiêu hóa. Dạ dày có cấu tạo với 2 bộ phận chính là phần thân dạ dày và hang vị dạ dày. Trong đó có 4 lớp chính từ ngoài vào trong lần lượt gồm: thanh mạc, lớp cơ, lớp hạ niêm mạc và lớp niêm mạc. Cơ quan này đóng vai trò trong việc co bóp, tiêu hóa và bài tiết. Và cơn đau dạ dày thực chất là tình trạng tổn thương các niêm mạc dạ dày, viêm loét quá mức dẫn đến đau nhức âm ỉ, khiến người bệnh khó chịu, không thể hoạt động như bình thường.
1. Vị trí đau dạ dày
Các cơn đau dạ dày thường bùng phát ở 3 vị trí chính gồm:
- Đau vùng thượng vị: Thượng vị là vị trí nằm trên rốn và dưới xương ức, chính xác là ở giữa hai bên xương sườn. Ở vị trí này, người bệnh sẽ cảm nhận cơn đau rất khó chịu, có lúc đau dữ dội, có lúc đau âm ỉ, thậm chí lan sang vùng ngực hoặc sau lưng.
- Đau vùng bụng dưới bên trái: Cơn đau tại vị trí này thường xuất hiện khi người bệnh nhịn đói, sau khi ăn vào thì đỡ đau hơn nhưng kèm theo đó là tình trạng khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng, tức bụng…
- Đau vùng bụng giữa: Tình trạng này còn được gọi là đau bụng quanh rốn. Cơn đau có lúc quặn thắt có lúc âm ỉ và lan sang nhiều vị trí trái phải lân cận, Kèm theo đó là triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, buồn nôn…
2. Triệu chứng đau dạ dày
Cơn đau dạ dày thường được biểu hiện thông qua một số dấu hiệu sau đây:
- Đau vùng thượng vị kèm theo đau tức ngực, đau bụng giữa hoặc bên trái, đặc biệt sau khi ăn no hoặc nhịn đói.
- Cảm giác buồn nôn khó chịu do dạ dày bị kích thích vì tổn thương viêm loét, thức ăn khó được tiêu hóa dễ bị đẩy ngược lên miệng và gây nôn ói.
- Đầy hơi, chướng bụng là triệu chứng xảy ra do dạ dày bị tổn thương khiến khả năng tiêu hóa thức ăn kém đi, thức ăn ứ đọng bên trong, tích tụ khí, mất cân bằng độ pH và gây ra đầy hơi, khó tiêu, ợ chua, trào ngược dạ dày thực quản…
- Người bệnh đau dạ dày thường có cảm giác chán ăn, thường xuyên không thấy đói hoặc đói nhưng ăn không ngon miệng. Lâu ngày khiến cơ thể không đáp ứng đủ năng lượng và dẫn đến suy nhược, suy dinh dưỡng.
- Triệu chứng xấu nhất của đau dạ dày là gây xuất huyết tiêu hóa, đây cũng là dấu hiệu cho thấy bệnh đã chuyển biến sang giai đoạn nặng. Tình trạng xuất huyết được biểu hiện thông qua việc nôn ra máu tươi hoặc đi ngoài có lẫn máu, phân màu cà phê… Lúc này người bệnh không nên chủ quan mà phải chủ động điều trị tích cực để tránh các biến chứng nguy hiểm.
3. Nguyên nhân gây đau dạ dày
Có rất nhiều nguyên nhân gây đau dạ dày, có thể xuất phát từ một hoặc kết hợp từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:
Nhiễm vi khuẩn Hp: Vi khuẩn Hp (Helicobater pylori) là loại vi khuẩn chủ yếu gây ra đau dạ dày với tỷ lệ 80% trên tổng số các trường hợp. Loại vi khuẩn này chủ yếu lây qua đường ăn uống, chúng có thể sống sót trong môi trường dạ dày với nồng độ axit đậm đặc, chúng tiết ra độc tố, làm viêm nhiễm và loét niêm mạc dạ dày.
Do ăn uống kém khoa học: Một số thói quen ăn uống kém khoa học làm tăng nguy cơ bị đau đại tràng như:
- Ăn quá no cùng lúc hoặc nhịn đói;
- Ăn những món cay nóng, quá chua hay chiên xào nhiều dầu mỡ;
- Ăn không đúng giờ, ăn khuya thường xuyên;
- Ăn những món chưa nấu chín kỹ, thực phẩm hết hạn sử dụng, bẩn, ôi thiu…
- Nghiện các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá…
Đối với đau đại tràng
Đại tràng là cơ quan gồm 3 thành phần chính gồm kết tràng, manh tràng và trực tràng. Trong đó, kết tràng là bộ phận được chia làm 4 phần nhỏ gồm kết tràng lên, kết tràng xuống, kết tràng ngang và kết tràng xích ma. Đau đại tràng là khi một trong những bộ phận này bị tổn thương, dẫn đến viêm loét.
1. Vị trí đau đại tràng
Cơn đau đại tràng thường xảy ra ở nhiều vị trí khác nhau, có thể đau chung tại vùng bụng hoặc đau cụ thể tại một vị trí nào đó như dưới rốn. Mức độ cơn đau sẽ thay đổi với nhiều mức độ từ âm ỉ cho đến dữ dội.
2. Triệu chứng đau đại tràng
- Dấu hiệu của cơn đau đại tràng khá tương tự như đau dạ dày, có lúc đau âm ỉ lúc dữ dội hoặc đau quặn thắt vùng bụng dưới rốn.
- Mức độ đau thường có xu hướng giảm đi sau khi đi đại tiện hoặc tăng lên khi bị táo bón.
- Lúc nào cũng có cảm giác mót rặn, muốn đi ngoài.
Đại tiện khó, phân lẫn máu, mủ và dính chất nhầy.
3. Nguyên nhân gây đau đại tràng
Do với nguyên nhân đau đại tràng, thì đau dạ dày thường xuất phát từ những nguyên nhân nghiêm trọng hơn:
- Nhiễm khuẩn đường ruột: Có rất nhiều loại vi khuẩn, virus có khả năng tấn công vào đường ruột như vi khuẩn E. Coli, sán, lỵ, Salmonella, Rota… Chúng sinh sôi phát triển và gây tổn thương cho đại tràng trong ruột.
- Mắc bệnh Crohn: Bệnh Crohn là một dạng bệnh viêm ruột xuyên thành mạn tính. Tình trạng viêm nhiễm có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa hoặc ở từng đoạn của đại tràng. Bệnh lý này đặc trưng với một số triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, rò trong, rò ngoài, áp xe hoặc một số triệu chứng ngoài ruột khác. Nếu không điều trị kịp thời có thể gây biến chứng thủng ruột, xuất huyết tiêu hóa…
- Bệnh táo bón: Rất nhiều trường hợp phát hiện mắc bệnh đại tràng là do tình trạng táo bón kéo dài. Bệnh thường gây ra vấn đề về đại tiện như đau bụng âm ỉ, đi ngoài ra máu hoặc phân dính máu…
- Bệnh lao: Các chuyên gia cho biết những người mắc bệnh lao thực quản, lao phổi… có nguy cơ cao mắc bệnh đại tràng, đau đại tràng do sự tấn công và xâm nhập của các vi khuẩn lao. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra tắc ruột, viêm đại tràng… bất kỳ lúc nào.
Nguyên nhân khiến bạn vừa đau dạ dày vừa đau đại tràng
Tình trạng bị đau dạ dày và đau đại tràng rất dễ xảy ra, tuy nhiên nếu không có một chế độ ăn uống hợp lý, kiểm soát triệu chứng kịp thời thì nguy cơ mắc cả hai bệnh cùng lúc là rất cao. Bệnh xảy ra do một số nguyên nhân sau:
- Khả năng tiết axit của dạ dày nhằm mục đích nghiền nát thức ăn và tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại để đảm bảo rằng khi thức ăn được chuyển xuống ruột non không còn chứa các hại khuẩn. Tuy nhiên, khi mắc bệnh viêm đại tràng người bệnh phải uống thuốc thường xuyên khiến cho các hại khuẩn dễ dàng lọt xuống đại tràng, ruột non dẫn đến rối loạn, mất cân bằng hệ vi sinh vật tại đây. Hậu quả là số lượng hại khuẩn tăng cao hơn so với lợi khuẩn và gây ra rối loạn tiêu hóa, bùng phát cơn đau dạ dày.
- Ở người bị đau dạ dày thường sẽ được điều trị bằng phác đồ có kháng sinh. Một số trường hợp bị viêm dạ dày do nhiễm vi khuẩn Hp bắt buộc phải dùng nhiều hơn một loại kháng sinh. Tình trạng này vô tình giết chết lượng lớn lượng lợi khuẩn, gia tăng hại khuẩn và mất cân bằng tỷ lệ an toàn (thông thường là 85% lợi khuẩn – 15% hại khuẩn). Hậu quả của sự phá vỡ mức cân bằng này là rối loạn đại tràng gây đau đại tràng.
Có thể bạn quan tâm:
- Ung thư gan – Những thông tin quan trọng nhất về căn bệnh
- Ung thư máu – nguyên nhân và dấu hiệu xuất hiện bệnh
Cách điều trị và phòng ngừa vừa đau dạ dày vừa đau đại tràng
Có thể thấy, tình trạng vừa đau dạ dày vừa đau đại tràng xảy ra do sự tác động ảnh hưởng lẫn nhau của hai bệnh khi không điều trị kịp thời và đúng cách. Vì vậy, để điều trị cũng như phòng ngừa tình trạng này người bệnh cần chủ động điều trị triệt để bệnh dạ dày hoặc bệnh đại tràng theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh gây ra hoặc làm nghiêm trọng hơn căn bệnh còn lại.
Hiện nay, việc điều trị những trường hợp vừa đau dạ dày vừa đau đại tràng cũng không quá khó khăn, chỉ cần người bệnh tuân thủ các chỉ định của bác sĩ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thường dùng phổ biến như:
1. Điều trị nội khoa
Đối với mỗi loại bệnh sẽ được chỉ định sử dụng loại thuốc khác nhau, điển hình như:
Thuốc trị đau dạ dày
- Thuốc trị axit dạ dày: Giúp làm giảm hoặc trung hòa axit dạ dày.
- Thuốc kháng axit: Hỗ trợ cân bằng lượng axit dịch vị dạ dày hoặc giúp giảm đau.
- Thuốc ức chế bơm proton: Có khả năng giảm lượng axit dạ dày bằng cách ức chế hoạt động bơm của các tế bào axit trong dạ dày.
- Thuốc ức chế histamine H2: Đây cũng là một loại thuốc giảm axit dạ dày, được chỉ định sử dụng khi dùng thuốc kháng axit không hiệu quả.
- Thuốc điều trị vi khuẩn Hp: Sự kết hợp giữa thuốc kháng sinh và thuốc ức chế bơm proton giúp tiêu diệt vi khuẩn Hp, cải thiện các triệu chứng như đau nhức, buồn nôn…
Thuốc trị đau đại tràng
Một số loại thuốc thường dùng như:
- Dùng thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn, điều trị nhiễm trùng, thuốc kháng lao, kháng nấm, chống ký sinh trùng…
- Thuốc trị tiêu chảy, thuốc chống co thắt và giảm đau đại tràng, thuốc chống loạn khuẩn…
Lưu ý: Việc sử dụng bất kỳ loại thuốc Tây nào để điều trị đau dạ dày hoặc đau đại tràng cũng đều phải tham khảo trước ý kiến của chuyên gia, bác sĩ. Trước đó, người bệnh sẽ được thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị thích hợp.
2. Điều trị ngoại khoa
Điều trị ngoại khoa thường được chỉ định cho những trường hợp bệnh đau dạ dày hoặc đau đại tràng mức độ nặng, không đáp ứng cải thiện bằng các loại thuốc. Tùy vào biến chứng của bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phẫu thuật hoặc các biện pháp can thiệp y khoa khác để kiểm soát bệnh, xử lý và phòng ngừa biến chứng như truyền dịch, hóa trị, xạ trị…
Dạ dày hoặc đại tràng tổn thương, viêm loét hoàn toàn, không có khả năng phục hồi chức năng sinh lý như trước sẽ được chỉ định phẫu thuật để ngăn ngừa các nguy cơ rủi ro tiềm ẩn. Tùy vào vị trí và mức độ tổn thương mà có thể thực hiện nội soi cắt 2/3 hoặc toàn phần. Sau khi cắt sẽ tiến hành khâu nối dạ dày với tá tràng để phục hồi chức năng đường tiêu hóa.
3. Điều trị kết hợp bằng ĐÔNG Y
Với bệnh nhân mắc phải 2 chứng bệnh cùng lúc thì việc điều trị có phần khó khăn và dai dẳng hơn so với bệnh nhân khác, cụ thể hơn người bệnh sẽ phải sử dụng song song hai phương thuốc đặc trị bệnh dạ dày và đại tràng.
Tổng hợp: suckhoechoban.net
