Hoa đu đủ đực không chỉ được dùng trong chế biến món ăn mà còn có thể làm thuốc chữa các bệnh lý như ho, viêm họng, sỏi thận, tiểu đường hay hỗ trợ điều trị ung thư. Hãy cũng theo dõi bài viết để biết chi tiết về cách bào chế bài thuốc chữa bệnh.
Đặc điểm về hoa đu đủ đực
Theo tạp chí đông y, đu đủ là cây ăn trái được trồng phổ biến ở nước ta. Loại cây này còn được biết đến với các tên gọi khác như Cà lào, phan qua thụ…, tên khoa học là Carica papaya L. Cây được xếp vào nhóm thực vật đa tính bởi nó có cả cây đực, cây cái và cả cây lưỡng tính. Dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về hoa đu đủ đực và tác dụng của thảo dược này.
Tham khảo thêm:
- 3 Cách chữa đau dạ dày bằng mật ong cực tốt tại nhà
- Đau dạ dày nên ăn gì để nhanh khỏi bệnh? – Giải đáp
- Các loại thuốc trị đau dạ dày hiệu quả bác sĩ khuyên dùng
Mô tả
Hoa đu đủ đực nhỏ, màu trắng và có 5 cánh. Đôi khi một số hoa có màu xanh nhạt xen lẫn vàng, có mùi thơm, vị khá đắng. Hoa nở quanh năm, mọc thành cụm phân ra thành các nhánh nhỏ cuống dài chứa nhiều hoa.
Phân bố, thu hái và chế biến
Cây đu đủ nói chung và cây giống đực nói riêng có nguồn gốc ở Mexico. Sau đó cây di thực sang các nước khu vực Trung Mỹ, Nam Mỹ, Châu Á và Châu Phi. Ngày nay, loại cây này được trồng phổ biến ở các nước có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, Ấn Độ hay Philippin.
Ở nước ta, cây đu đủ giống đực thường được tìm thấy nhiều các các tỉnh thành miền núi phía Bắc như Sơn La, Lạng Sơn, Yên Bái…
Hoa đu đủ đực được thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất là từ tháng 5 – tháng 10. Những cụm hoa mới nở sẽ được thu hái vào lúc sáng sớm khi những cánh hoa vẫn còn đọng sương mai. Đem hoa về rửa qua nhiều lần nước cho sạch đất cát, bụi bẩn, dùng tươi. Hoa thường được phơi trong bóng râm hoặc những nơi mát mẻ có gió lùa chứ không phơi nắng như thông thường. Theo giải thích của những người có kinh nghiệm, nếu đem hoa phơi ngoài nắng to thì sẽ làm giảm bớt tính dược và khiến cánh hoa bị nát vụn.
Để giữ được lâu, bạn nên đóng gói dược liệu vào trong các túi nilon hoặc cho vào hũ đậy kín nắp lại. Để nơi khô ráo nhằm tránh bị ẩm mốc.
Thành phần hóa học
Phân tích thành phần của bông đu đủ đực thu được các chất sau:
- Các vitamin A, B1, C
- Carbohydrate
- Protein
- Tannin
- Khoáng chất: Canxi, photpho
- Chất chống oxy hóa: Axit gallic, Phenol
- Iron
Tác dụng dược lý của hoa đu đủ đực
Cả y học hiện đại lẫn y học cổ truyền đều ghi nhận nhiều tác dụng tuyệt vời của hoa đu đủ đực với sức khỏe.
Theo nghiên cứu hiện đại
Sở hữu thành phần hoạt tính phong phú, hoa đu đủ đực có những tác động tích cực đến nhiều cơ quan khác nhau trên cơ thể:
- Đối với hệ tiêu hóa: Thành phần men papain được tìm thấy trong hoa đu đủ đực có khả năng đẩy nhanh quá trình tiêu hóa, kích thích co bóp nhu động ruột giúp thức ăn di chuyển nhanh hơn.
- Trên hệ miễn dịch: Bông đu đủ đực giúp tăng cường sức đề kháng, nâng cao hoạt động của hệ miễn dịch bằng cách bổ sung hàm lượng vitamin C dồi dào cho cơ thể.
- Đối với hệ tim mạch, tuần hoàn: Các hoạt chất beta- carotene, folate và các chất chống oxy hóa được tìm thấy trong hoa đu đủ đực giúp bảo vệ thành mạch, làm giảm cholesterol xấu trong máu, ổn định huyết áp, ngăn ngừa đau tim, đột quỵ.
- Đối với hệ hô hấp: Dược liệu này giàu vitamin C và beta- carotene là những chất có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm tự nhiên. Chúng giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề ở đường hô hấp như ho, viêm họng, khàn tiếng, đau rát cổ họng.
- Ngăn ngừa ung thư: Đã có nhiều bằng chứng thuyết phục được đưa ra để chứng minh cho tác dụng của hoa đu đủ đực trong việc phòng ngừa ung thư – căn bệnh nguy hiểm khiến hàng triệu người trên toàn cầu tử vong mỗi năm.
- Công dụng của hoa đu đủ đực trên bệnh nhân bị tiểu đường: Các hoạt chất trong hoa đu đủ đực giúp bệnh nhận bị tiểu đường có thể kiểm soát tốt đường huyết trong máu nhờ tác dụng làm tăng sản xuất insulin trong cơ thể.
- Đối với người bị béo phì: Dư thừa cân nặng quá mức gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Bông đu đủ đủ đực với thành phần giàu chất xơ, vitamin A, B, C và khoáng chất dồi dào giúp tăng khả năng chuyển hóa chất béo tại gan, ngăn ngừa được tình trạng tích trữ mỡ dư thừa ở các cơ quan như bụng, đùi, bắp tay…hỗ trợ giảm cân hiệu quả hơn.
Theo Y học cổ truyền
Các tài liệu trong Đông y có ghi chép lại, hoa đu đủ đực có vị rất đắng, tính bình. Dược liệu này có tác dụng chống viêm, tiêu sưng, giảm đau, làm giãn nở các cơ, kích thích tiểu tiện.
Dù được sử dụng làm thuốc rộng rãi trong y học cổ truyền nhưng không phải ai cũng biết được bông đu đủ đực trị bệnh gì. Dược liệu này được các thầy thuốc đông y chủ trị trong các chứng bệnh sau:
- Viêm loét dạ dày
- Viêm họng
- Ho khan, ho có đờm, ho gà, ho nhiều về đêm
- Khàn tiếng
- Sỏi thận
- Đau niệu đạo
- Tiểu rắt
- Hỗ trợ điều trị ung thư
Liều dùng bông đu đủ đực được quy định cụ thể cho từng mục đích sử dụng. Người bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc để được tư vấn các sử dụng dược liệu với liều lượng hợp lý, phù hợp với tình trạng bệnh của mình.
Cách sử dụng bông đu đủ đực tốt cho dạ dày
Bạn có thể sử dụng dược liệu dưới dạng tươi hay khô đều được. Với hoa đu đủ đực khô, người bệnh nên sao vàng trước khi sử dụng để giữ được trọn vẹn dược tính của thuốc. Hoa đu đủ đực có thể được dùng chế biến thành món ăn, làm trà, ngâm mật ong, đường phèn, ngâm rượu hay sắc uống.
Cách pha trà hoa đu đủ đực
- Chuẩn bị: 10 – 15g hoa đu đủ đực tươi ( hoặc 20 – 30g dược liệu khô)
- Cách thực hiện: Rửa sạch hoa đu đủ, cho vào ấm pha trà chuyên dụng. Rót vào ấm khoảng 300ml nước. Để khoảng 15 phút rồi rót uống dần giúp cải thiện sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tật cho cơ thể.
Món hoa đu đủ xào tỏi
- Chuẩn bị: 200 – 300g hoa đu đủ đực tươi, tỏi và các gia vị thông dụng
- Cách chế biến: Rửa và ngâm hoa đu đủ với nước muối pha loãng cho sạch, vớt ra để ráo nước. Luộc hoa qua nước sôi để giảm bớt vị đắng chát của hoa. Sau đó, vắt bớt nước, vò hoa cho nát rồi ướp với một chút gia vị, hạt tiêu để khoảng 5 phút cho thấm. Cuối cùng, bạn cho tỏi bằm vào chảo phi thơm rồi tiếp tục bỏ hoa đu đủ luộc vào đảo nhanh tay cho đều, tắt bếp. Món hoa đu đủ đực vừa có hương vị thơm ngon, lạ miệng vừa tốt cho sức khỏe. Đây được xem là món ăn đặc sản của người dân miền núi Tây Bắc.
Một số bài thuốc chữa bệnh lý khác
Bông đu đủ được được Đông y sử dụng phổ biến trong các bài thuốc sau:
Điều trị bệnh viêm loét dạ dày
- Thành phần: Rượu trắng 40 độ ( 200ml), hoa đu đủ đực ( 100g )
- Cách sử dụng: Sau khi phơi khô hoa đu đủ, bạn đem sao vàng, hạ thổ cho nguội. Sau đó bỏ vào bình ngâm chung với lượng rượu đã chuẩn bị, để khoảng 30 ngày sau lấy ra dùng. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10 – 15ml.
Cải thiện rối loạn tiêu hóa do bệnh dạ dày
- Thành phần: Ho đu đủ đực khoảng 50g
- Cách sử dụng: Đem nấu hoa đu đủ đực với 800ml nước trong 30 phút. Gạn lấy nước chia uống sau các bữa ăn.
Nhận xét về hiệu quả chữa bệnh dạ dày bằng hoa đu đủ đực, chuyên gia Minh Thùy chia sẻ: “Các thành phần như folate, vitamin A, C, E được tìm thấy trong hoa giúp bảo vệ niêm mạc đường ruột, chống lại tình trạng viêm loét trong dạ dày. Đồng thời tăng khả năng chuyển hóa và trao đổi các chất dinh dưỡng trong cơ thể, giảm bớt gánh nặng cho hệ tiêu hóa, hạn chế cơn đau thượng vị tái phát”.
Chữa ho nhiều, ho kéo dài
- Thành phần: Rẻ quạt, củ lan tiên ( mạch môn đông), tần dày lá mỗi vị 10g, bông đu đủ đực 15g
- Cách sử dụng: Rửa sạch tất cả với nước muối pha loãng. Bỏ vào bát với 1 ít đường phèn đem hấp khoảng 20 phút. Lấy chén thuốc ra, nghiền nát. Chia ngậm và nuốt 3 lần mỗi ngày.
Phòng chống ung thư
- Thành phần: Bông đu đủ đực tươi 100g
- Cách sử dụng: Rửa sạch, phơi khô hoa đu đủ đực theo hướng dẫn ở trên rồi đem sao vàng, hạ thổ. Cho dược liệu vào ấm cùng 1 lít nước. Sắc kỹ đến khi nước trong ấm cạn còn 3 bát. Gạn thuốc sắc chia uống làm 3 lần, dùng sau bữa ăn sáng, trưa, tối.
Làm tan sỏi thận
- Thành phần: 15g dược liệu khô
- Cách sử dụng: Sắc hoa đu đủ đực khô với 5 bát nước cho cạn còn 2 bát. Mỗi thang sắc chia làm 2 lần uống sau khi ăn. Dùng trong 10 ngày liên tục có tác dụng làm tan viên sỏi và đào thải nó ra ngoài theo đường tiểu.
Có thể bạn quan tâm:
- Đột biến gen – nguyên nhân gây ra và các kiểu đột biến
- Loạn thị – Căn bệnh về tật khúc xạ mắt phổ biến hiện nay
Điều trị bệnh ho gà từ hoa đu đủ đực
- Thành phần: Hoạt lộc thảo 20g, lá hẹ 15g, dây liêm hồ đằng (50g), hoa đu đủ đực (50g), rau má (35g)
- Cách sử dụng: Các dược liệu trên bỏ vào ấm sắc cùng 1,5 lít nước. Đun lửa nhỏ cho đến khi nước trong ấm cạn còn 500ml. Chia làm 3 lần uống. Có thể hòa vào chén thuốc ít đường sẽ dễ uống hơn.
Hỗ trợ hạ đường huyết
- Thành phần: Hoa đu đủ đực tươi 10 – 20g ( Nên lựa những bông mới chớm nở làm thuốc), 3 muỗng mật ong hoặc đường phèn.
- Cách sử dụng: Các thành phần đã chuẩn bị đem trộn chung với nhau. Đem hấp cách thủy cho đến khi hoa chín mềm và ngấm đều mật ong. Bỏ ra, lấy thìa dằm nát hoa. Chia ăn 2 – 3 lần mỗi ngày.
Điều trị ho, mất tiếng
- Thành phần: Hạt chanh tươi ( 10g), bông đu đủ đực ( 15g), khởi dương thảo ( 15g), mật ong nguyên chất
- Cách sử dụng: Giã nát tất cả các nguyên liệu, cho vào hũ thủy tinh rồi đổ ngập mật ong vào ngâm. Sau khoảng 2 tuần lấy ra chắt nước ngâm uống mỗi ngày 2 – 3 lần, mỗi lần 5 ml để cải thiện cơn ho và giúp giọng nói trong hơn.
Chữa bệnh đau niệu đạo, bệnh tiểu rắt
- Thành phần: Bông đu đủ đực và hắc đại đậu mỗi vị 40g, lá bạc thau 60g, diêm tiêu 4g
- Cách sử dụng: Sắc thuốc chia 3 lần uống trong ngày khi đói bụng
Kiêng kỵ khi sử dụng hoa đu đủ đực
Khi dùng bài thuốc từ hoa đu đủ đực, bạn nên lưu ý những thông tin sau:
- Phụ nữ mang thai, người bị dị ứng với thành phần của hoa đu đủ đực, trẻ dưới 1 tuổi không dùng
- Tránh dùng hoa đu đủ đực quá nhiều. Việc lạm dụng dược liệu quá mức có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, nôn ói…
- Sử dụng hoa chữa đau dạ dày mang lại hiệu quả rất chậm, yêu cầu người bệnh phải kiên trì thực hiện trong thời gian dài mới đem lại hiệu quả như mong muốn.
- Hiệu quả phương pháp này mang lại còn tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người.
- Đối với những người có da nhiệt và thể âm hư thì không nên áp dụng phương pháp điều trị đau dạ dày bằng dược liệu trên để tránh gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
- Sau khi áp dụng phương pháp điều trị đau dạ dày bằng hoa đu đủ đực mà tình trạng bệnh không có chuyển biến tốt thì bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiến hành thăm khám để được phác đồ điều trị phù hợp.
Chữa bệnh dạ dày bằng hoa đu đủ là phương pháp được nhiều người bệnh tin tưởng lựa chọn. Bên cạnh đó, ngoài việc sử dụng vị thuốc này thường xuyên, người bệnh có thể tham khảo thêm về các sản phẩm bảo dạ dày từ thiên nhiên. Nhiều chuyên gia khuyến cáo, người bệnh dạ dày nên lựa chọn những sản phẩm có thành phần như: lá khôi, khổ sâm, cam thảo, tinh chất curcumin…
Đặc biệt hơn nữa, y học hiện đại phát triển, hiện nay có rất nhiều sản phẩm đã ứng dụng công nghệ cao trong quá trình bào chế. Dạ dày – tá tràng Metaherb là sự kết hợp giữa công nghệ bào chế Nano và y học hiện đại. Trong quá trình chiết xuất thảo dược, công nghệ này giúp làm giảm kích cỡ phân tử dược chất, giúp thẩm thấu nhanh vào máu. Từ đó cải thiện bệnh lý nhanh gấp hàng chục lần những bài thuốc truyền thống.
Với tất cả những thông tin trong bài viết, chuyên mục hy vọng đã giúp người bệnh hiểu rõ về hoa đu đủ đực cũng như cách sử dụng. Ngoài ra, nếu còn bất cứ băn khoăn gì về vị thuốc, cách điều trị bệnh dạ dày, hãy liên hệ với chuyên gia để được giải đáp.
